อุทยานแห่งชาติน้ำตกแม่สุรินทร์

หากนึกถึงสายน้ำสีขาวที่ทิ้งตัวลงมาจากภูเขาสูงท่ามกลางผืนป่าอันบริสุทธิ์ที่โอบล้อมโดยรอบแล้วละก็ ทุกคนต้องนึกถึงอุทยานแห่งชาติแม่สุรินทร์อย่างแน่นอน เพราะที่นี่คืออุทยานแห่งชาติที่มีเสน่ห์ของสายน้ำบรรจบกับความงามของทิวเขาได้อย่างลงตัว อุทยานแห่งชาติน้ำตกแม่สุรินทร์นั้น ครอบคลุมพื้นที่อำเภอขุนยวมและอำเภอเมืองฯ จังหวัดแม่ฮ่องสอน มีสภาพพื้นที่ส่วนใหญ่เป็นป่าเขาสลับซับซ้อน มีภูเขาหินและหน้าผาน้อยใหญ่สูงชันในลักษณะทั้งที่แตกต่างกันและคล้ายกันหลายแห่ง โดยเฉพาะที่ดอยวิดจา ดอยปุงถุ่น มีหน้าผาสูงชันมาก ที่นี่มีเนื้อที่ประมาณ 396.60 ตารางกิโลเมตร หรือ 247,875 ไร่ ได้รับการประกาศเป็นอุทยานแห่งชาติ เมื่อวันที่ 29 ตุลาคม 2524 จัดเป็นอุทยานแห่งชาติลำดับที่ 37 ของประเทศ ไฮไลต์แห่งอุทยานฯ โครงการอนุรักษ์สัตว์ป่า-รักษาพันธุ์ไม้ ติดกับที่ทำการอุทยานฯ เป็นโครงการเฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินีนาถ ประกอบด้วยกรงเพาะเลี้ยงและอนุบาลสัตว์ป่า การรวบรวมพันธุ์ไม้ประจำถิ่นเพื่อการศึกษา และเป็นที่พักผ่อนหย่อนใจของประชาชน น้ำตกแม่สุรินทร์ เป็นน้ำตกชั้นเดียวที่ไหลลงมาจากหน้าผาสูงชัน ความสูงประมาณ 80 เมตร และนับเป็นน้ำตกที่สูงที่สุดแห่งหนึ่งของเมืองไทย น้ำตกสายนี้มีแม่น้ำสุรินทร์เป็นแหล่งต้นน้ำ และมีน้ำไหลตลอดทั้งปี การเดินทางใช้ทางหลวงหมายเลข 108 ถึงอำเภอขุนยวม เลี้ยวซ้ายเข้าทางหลวงหมายเลข 1263 ประมาณ 12 กิโลเมตร มีทางแยกซ้ายมือเข้าไปถึงน้ำตกแม่สุรินทร์ ระยะทางประมาณ 25 กิโลเมตร เป็นทางลาดยาง น้ำตกดำข่อน หรือน้ำตกผาบ่อง เป็นน้ำตกที่ไหลลงมาจากห้วยดำข่อน มีลักษณะเป็นหน้าผาสูงชันเป็นชั้น ๆ ลดหลั่นลงมาถึง 3 ชั้น ความสูงประมาณ 40 เมตร และด้านซ้ายของน้ำตกนี้ยังแยกเป็นน้ำตกเล็ก ๆ อีกหลายสาย หนองเขียว ที่ราบลุ่มบนสันเขากว้างประมาณ 200 ไร่ ท่ามกลางป่าสนเขา และมีแอ่งน้ำขนาดใหญ่ตามธรรมชาติ มีหญ้าปกคลุมเต็มพื้นที่ การเดินทางมาหนองเขียวต้องเดินเท้าจากน้ำตกแม่สุรินทร์ประมาณ 2 ชั่วโมง ใช้เส้นทางจากน้ำตกแม่สุรินทร์ไปหนองเขียว ประมาณ 12 กิโลเมตร เป็นถนนลูกรังลำลอง ใช้ได้เฉพาะฤดูแล้งเท่านั้น ยอดดอยปุย ยอดเขารูปร่างคล้ายฝาชี ข้างบนยอดแบนราบ เป็นยอดเขาที่สูงมากถึง 1,722 เมตร จากระดับทะเลปานกลาง มีลักษณะเป็นที่ราบปกคลุมด้วยทุ่งหญ้าป่าสนเขาและป่าดิบเขาคล้ายบนยอดภูกระดึง ในฤดูร้อนดอกไม้ตามทุ่งหญ้าออกดอกสวยงาม บนนี้มีสภาพอากาศหนาวจัด ทำให้มีพันธุ์ไม้เมืองหนาวขึ้นอยู่ทั่วไป มีเส้นทางเดินป่าห้วยแม่สะกึดทอดขนานไปกับลำน้ำเป็นแหล่งที่อยู่อาศัยของนกนานาชนิด เงียบสงบร่มรื่นมาก การเดินทางต้องใช้เวลาเดินเท้าประมาณ 3-4 ชั่วโมง จากบ้านห้วยน้ำแม่สะกึด และต้องติดต่อเจ้าหน้าที่อุทยานฯ เพื่อนำทาง ที่ตั้ง : ที่ทำการอุทยานแห่งชาติน้ำตกแม่สุรินทร์ ตำบลปางหมู อำเภอเมืองแม่ฮ่องสอน จังหวัดแม่ฮ่องสอน ค่าเข้าอุทยานฯ : ชาวไทย ผู้ใหญ่ 40 บาท เด็ก 20 บาท ชาวต่างชาติ ผู้ใหญ่ 200 บาท เด็ก 100 บาท สิ่งอำนวยความสะดวก : อุทยานฯ มีบ้านพักบริการในบริเวณสำนักงานที่ทำการอุทยานฯ ทั้งหมด 7 หลัง ราคา 800-2,000 บาท และมีสถานที่กางเต็นท์ไว้บริการ โดยสามารถติดต่อจองล่วงหน้าได้กับทางกรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่า และพรรณพืช